Erasmus MC Basis Diepgang

EGM architecten werkt sinds 1998 aan diverse projecten voor het grootste universitair medisch centrum van Nederland, het Erasmus MC. Op de bestaande centrumlocatie realiseert EGM architecten een nieuw ziekenhuiscomplex waar zorg, onderzoek en onderwijs samenkomen. Het nieuwe ziekenhuis beoogt een healing environment te zijn: een helende omgeving door onder meer veel aandacht voor lichtinval, oriëntatie, zelfredzaamheid en uitzicht op groen.

Door de nieuwbouw transformeert het Erasmus MC van een verzameling losse gebouwen – verbonden door loopbruggen – tot een compact, efficiënt en geïntegreerd geheel.

Oriëntatie en daglicht
Het publieke gebied van de nieuwbouw biedt structuur en overzicht. De ruggengraat wordt gevormd door een 20 bij 300 meter overkapt publiek gebied, daglichtrijk en met veel groen. Patiënten, bezoekers en medewerkers kunnen in de nieuwbouw vrijwel overal buitenruimte zien. Aan de randen van het ziekenhuis zorgen met glas overkapte buitenruimtes – de atria – voor verbinding met de stad, maar ook voor oriëntatie en daglicht. Zichtlijnen, daglicht, uitzicht, rustpunten, winkels en restaurants zorgen voor een aangename ontmoetingsplek voor patiënten, medewerkers, studenten en bezoekers.

Willemineke Hammer, partner en architect bij EGM architecten: “Het publieke gebied vormt een overzichtelijke verbinding tussen de verschillende bouwdelen. Daglicht is enorm belangrijk voor het welbevinden van patiënt en medewerker. We hebben er dan ook voor gezorgd dat daglicht tot diep in het gebouw kan toetreden”.

Op de daken is verrassend veel groen toegepast. Bovendien zijn de daken ook met bedden toegankelijk, waardoor de patiënten niet alleen uitzicht op het groen hebben, maar deze groene omgeving ook daadwerkelijk kunnen opzoeken. AnneMarie Eijkelenboom, architect in het research & development team van EGM: “De omgeving maken we zo groen mogelijk, omdat dit bewezen stress verlagend werkt. Allerlei wetenschappelijke onderzoeken tonen aan dat mensen rustig worden van groen, en dat uitzicht hierop de verblijfsduur van de patiënt verkort.”

Zelfredzaamheid
Een opvallend aspect is dat de nieuwbouw van het ziekenhuis uitsluitend beschikt over eenpersoons patiëntenkamers. Deze kamers dragen bij aan het herstel van de patiënt door verbetering van privacy, rust en hygiëne. Eijkelenboom: “Er is zeer bewust voor gezorgd dat patiënten op de verpleegafdeling zelf hun raam kunnen openen. Hierdoor hebben zij meer regie over de eigen omgeving, en ook dit draagt bij aan het herstel, zo blijkt uit onderzoek”.

Wachtruimten
Ook de wachtruimten trekken de aandacht. Eijkelenboom: “Het aantal incidenten in de wachtruimte van de Spoed Eisende Hulp is enorm verminderd ten opzichte van het oude ziekenhuis. Bezoekers hebben nu een keuze. De één gaat op een kruk bij de muur zitten en de ander zoekt gezelschap aan de leestafel om zijn zenuwen kwijt te raken. Ook worden nieuwe patiënten binnen tien minuten beoordeeld op de ernst van hun probleem en wordt de vermoedelijke wachttijd direct aan hen gecommuniceerd. Informatievoorziening is namelijk eveneens een belangrijke factor bij stressreductie.”

Het licht in de wachtruimte is helder en rustig, mede door de daglichtsimulatie in het plafond. Hammer: “In de dieper gelegen wachtruimten van de radiotherapie en bij de spoedopvang bieden natuurlijk daglicht en groene patio’s een rustgevende afleiding en dragen zo ook bij aan stress vermindering”.

Ook duurzaamheid staat hoog in het vaandel. Zo beschikt het ziekenhuis over een afvalwaterzuiveringsinstallatie, groene daken zorgen voor vertraagde afvoer van regenwater, en er wordt gebruik gemaakt van warmte- en koudeopslag.

Kennisteam EGM Architecten

Willemineke Hammer (zie foto 5) is als partner-architect bij EGM eindverantwoordelijk voor diverse zorgprojecten. Samen met haar team richt ze zich op de realisatie van betekenisvolle, menselijke architectuur. Zeker in een complex zo groot en zo ingewikkeld als het Erasmus MC is dat op verschillende schaalniveaus terug te vinden. In de zorgvuldige detaillering van de ramen, de uitnodigende wachtgebieden aan het licht, tot en met het uitzicht op het groen en de verre horizon vanuit de verpleegkamers.

AnneMarie Eijkelenboom (zie foto 6) is projectarchitect bij EGM, waar zij zich in belangrijke mate richt op research & development. Hierbij neemt onderzoek naar de invloed van de gebouwde omgeving op de gezondheid een belangrijke plaats in.

Locatie: Rotterdam, Nederland
Architect: EGM Architecten
Gerealiseerd: divers