Conservatorium Amsterdam

Nominatie Dutch Daylight Award 2010
Projecten Utiliteitsbouw

Projectomschrijving

Op een smalle locatie op het Oosterdokseiland staat het Conservatorium te pronk met zijn omhulling van glazen schubben. Binnen de prismatisch kleurende zaagtandgevels ligt de zogenoemde engawa die dient als organiserend element en geluidsbuffer. De muziekzalen rond de foyer zijn met relatief eenvoudige materialen zoals OSB en betonplex sfeervol en functioneel afgewerkt.

Het Conservatorium van Amsterdam kan het beste worden omschreven als een school en een concertgebouw ineen. Het programma kent drie onderdelen die op klassieke wijze de architectonische expressie bepalen. Het ‘spelend hart’ ligt in de plint en bestaat uit vijf zalen voor verschillende soorten uitvoeringen en de foyer annex kantine. Het onderwijsgebouw ligt in de schacht en herbergt alle leslokalen. Het studiegebouw – de architraaf – biedt onderdak aan studielokalen waaronder de bibliotheek, de collegezaal en de kantoren. Het ontwerp volgt deze programmatische indeling door de onderdelen verticaal te organiseren in drie clusters: van collectief tot individueel, van extravert tot introvert. De foyer ligt op de begane grond, waarmee het conservatorium een uitnodigende uitstraling heeft naar de directe omgeving en het gebouw tevens georganiseerd is rond het belangrijkste doel van de opleiding: muziek opvoeren.

Nagenoeg alle onderwijs- en repetitieruimtes in het conservatorium zijn opgebouwd volgens het ‘doos in doos’- principe. Vanwege de complexe akoestische eisen en de hoge standaard voor geluidsisolatie ten opzichte van de omgeving, is gebruik gemaakt van het ‘engawa’- principe. Dit is een Japanse typologie voor woningen waarbij de gangen aan de buitenzijde van de gebruiksruimten liggen. Bij het conservatorium liggen de gaanderijen naar de les- en studielokalen aan de gevel. Hierdoor is het programma als het ware binnenstebuiten gekeerd. De les en studieruimten zijn op deze manier akoestisch gevrijwaard van buitengeluid, terwijl de gevel door de automatisch te openen zaagtand een zelfregulerend natuurlijk ventilatiesysteem is. De
dubbele glazen gevels tonen alle muziekactiviteiten iedere Conservatorium-lange dag aan de stad. Een extreem communicerend gebouw.

De volledig glazen gevel van het gebouw (ter plaatse van geluidgevoelige ruimtes twee glazen gevels) verzorgt een maximale lichttoetreding tot diep in alle les- en studieruimten en in de performanceruimten. Behalve dan de pop- en jazz-zaal. Die hebben een meer nachtclubachtig karakter. Hierdoor wordt overdag een natuurlijk leef- en werkklimaat bereikt. ’s Avonds straalt het gebouw en toont zijn muzikale activiteiten aan de stad.

De zaagtandstroken in de gevel zijn voorzien van een ioniserende folie die het zonlicht een prismatische reflectie geeft, afhankelijk van de positie van de beschouwer. Doordat de verschillende onderdelen van het gebouw een eigen richting van zaagtandstroken hebben, benadrukken ze door de reflectie de programmatisch, architectonische opzet. Het daglicht veroorzaakt ook in de engawa uiterst aantrekkelijke kleurreflecties. De dubbele glazen huid van de engawa levert een waardevolle bijdrage aan het weren van hinderlijk buitengeluid en stimuleert de akoestische eigenschappen.