Schuren

Nominatie Dutch Daylight Award 2014
Projecten kleiner dan 1000m²

Projectomschrijving

Verbouwing van een schuur uit de wederopbouwperiode. De geometrie van de oude schuur is volledig bepaald door de functionele eisen van het moderne boerenbedrijf uit 1952. De boer kon in zijn schuur geen zon-toetreding gebruiken. De koeien en varkens werden geplaatst in de lage zuidelijk gelegen ruimtes. Het dak schiet hier ver door waardoor de zuidgevel laag werd gehouden. De
gevel heeft hier kleine ramen. Opslag vond plaats in de noordelijk gerichte tastruimte. Deze ruimte is groot, hoog en volledig open.

De toekomstige bewoners hadden daarentegen geen behoefte aan grote open ruimtes. Ze wilden aparte ruimtes voor iedere woonfuncties. Een kookruimte, eetruimte, open haard ruimte, etc. In iedere ruimte wilden ze wel direct zonlicht hebben. Bij voorkeur uit het zuiden. Tegelijkertijd wilden ze kleine ramen, niet ingegeven door functionele eisen, maar vanuit een gevoel van beschutting
en geborgenheid: buiten is buiten, binnen is binnen. De imposante draagstructuur wilde de opdrachtgevers ook graag kunnen ervaren. En zo werd de opdracht één grote uitdagende puzzel: hoe worden weids uitzicht en beslotenheid, groots volume en kleine overzichtelijke ruimtes, noorderlicht en zuiderlicht met elkaar verenigd.

Het lijkt erop of er een kleiner houten doosje in de oude  schuur is geschoven. Een abstracte glazen strook scheidt het houten doosje van de kap. Het doosje heeft hetzelfde aantal kleine gevelopeningen als de schuur. Het doosje wordt onderverdeeld in ruimtes met ieder een specifieke functie. De directe zonlichttoetreding ontstaat doordat elke hoofdruimte een verbinding met de kap krijgt: een vierkante sparing van 2,6 x 2,6m in het plafond loopt in één richting taps toe tot een langwerpig daklicht.

Daglichtambitie

Daglicht verbindt ruimtes. Zeven taps toelopende lichtkernen van 2,6×2,6m verbinden de ruimtes op de begane grond met het dak en de zon. De positie van de lichtkernen ten opzichte van het dak is voor iedere lichtkern anders. Hierdoor valt op elk willekeurig moment in iedere ruimte een ander facet van het zonlicht. Direct, indirect en gereflecteerd licht wisselen elkaar per ruimte én gedurende de dag af. De beweging door het huis versterkt de ervaring hiervan.

Daglicht verenigt oud en nieuw. De bestaande draagstructuur bepaalt de positie van de lichtkernen. Ze zijn zo geplaatst dat de bestaande draagstructuur een essentieel onderdeel van de lichtkernen wordt. Tijdens de beweging door het huis wordt je bewust van de vanzelfsprekende verbinding tussen oud en nieuw.

Daglicht structureert De lichtkernen vormen de ruimtelijke basis voor het gehele huis. Ze zijn niet alleen ten opzichte van de bestaande structuur strategisch geplaatst, ook ten opzichte van
elkaar is er sprake van een geometrische afhankelijkheid. Zonlicht vormt zo de werkelijke structuur van het huis. De ruimte onder de kap is het negatief van de lichtkernen. De taps toelopende volumes bepalen ook hier de ruimtelijke structuur. Waar op de begane grond direct zonlicht de dynamiek van de ruimtelijkheid vormt, is het hier de rust van het noorderlicht en de horizon die een
verbinding tussen huis en omgeving laten ontstaan.

Daglicht is de verbindende schakel tussen bewoner en ruimte. Zonlicht verbindt de oude structuur van de schuur en de schoonheid van de kap, met de ruimtebepalende elementen van de nieuwe structuur. De constante verandering van het zonlicht laat steeds nieuwe verbindingen ontstaan tussen oud en nieuw, tussen je eigen bioritme en de ruimte.