Erasmus MC

Eervolle vermelding Dutch Daylight Award 2018
projecten groter of gelijk aan 1000 m²

Projectomschrijving

De nieuwbouw van het Erasmus MC transformeert het academisch ziekenhuis van een verzameling losse gebouwen tot een compact geheel, georganiseerd rondom daglicht en de patiëntenzorgvraag. In het ontwerp was het creëren van een Healing Environment leidend. Naast het afgewogen kleurenpalet en de duidelijke, natuurlijk aanvoelende bewegwijzering, spelen daglicht en uitzicht een prominente functionele en esthetische rol. Atria, publieke gebieden en glaspartijen geven identiteit, zorgen voor daglichttoetreding, oriëntatie en verbinding met de stad. Verschillende entrees leiden naar de glasoverkapte passage met winkels, groen en verblijfsplekken. De spanten van de overkapping filteren op architectonische wijzen het daglicht en zorgen voor een aangenaam akoestisch en lichtklimaat. Grote atria en verdiepte patio’s met daglicht – van intiem tot meer publiek – bieden overal de mogelijkheid even te ontsnappen aan de ziekenhuissfeer. Daar waar natuurlijk daglicht onmogelijk of ongewenst is, zorgen biometrisch licht, skyceilings en wandvullende fotoprints voor een stressreducerende omgeving voor patiënten, bezoekers en medewerkers. Grote raampartijen in patiëntenkamers en werkruimtes bieden zicht op stad, haven en daktuinen. Hierdoor is de beleving buiten-binnen maximaal en nodigt het patiënten actief uit in beweging te komen. Zo zijn trappartijen bewust aan de glazen gevel geplaatst om lopen te stimuleren. Een Healing én Healthy Environment.

Daglichtambitie

Daglicht en uitzicht stimuleren oriëntatie, groen en zelfredzaamheid. De Nieuwbouw draagt bij aan – het behoud van – de gezondheid van patiënten, medewerkers en bezoekers en nodigt actief uit om in beweging te komen. Atria, grote raampartijen, de glasoverkapte passage en de daktuinen leggen een directe relatie tussen buiten en binnen. Ze zorgen voor dagritme, aantrekkelijke zichtlijnen, goede oriëntatie, stressreductie en verbinding met de stad. Een ware Healing Environment. Zeer bijzonder is de daglichttoetreding in werkgebieden ook diep in het complex, zoals in de operatiekamers en – via verdiepte patio’s – in de logistieke backbone en de radiotherapieafdeling.

Juryrapport

Bij de vernieuwing en uitbreiding van het Erasmus MC aan de rand van de binnenstad van Rotterdam speelde de realisatie van een ‘healing environment’ een belangrijke rol. Het gebouwencomplex is te veelomvattend om hier samen te kunnen vatten, maar een aantal ruimtes illustreren hoe EGM architecten te werk is gegaan. De nieuwe patiëntenkamers zijn voorzien van een dubbele gevel, zodat patiënten hun ramen open kunnen zetten. Doordat de ramen verdiepingshoog zijn, hebben patiënten zicht op de nieuwe groene daktuin, die ze later hopelijk ook kunnen bezoeken, en de stad erachter.

Tussen de verschillende gebouwen van het Erasmus MC door loopt een brede ‘straat’ die met een glazen dak veel daglicht biedt, ook als een straat is gematerialiseerd, zelfs voorzien is van winkels en cafeetjes, en het traditionele ziekenhuisgevoel nog even uitstelt. Wanneer je wat langer moet wachten, zelf, of op een vriend(in) of familielid, dan kun je hier wat rondwandelen. Onder deze straat ligt de logistieke hoofdroute van het ziekenhuis, opdat patiënten en bezoekers daar zo min mogelijk van merken. Verschillende patio’s brengen ook hier daglicht naar binnen.

Zo is over ieder gebouw(deel) een verhaal te vertellen. De meeste gebouwen zijn geordend rond grote atria. Tot in de ziekenhuistechnisch lastigste plekken heeft EGM architecten geprobeerd daglicht te brengen. Plus kleur en groen. Met aanvullend op enkele plekken biodynamische verlichting. Alles om tot een ‘healing en healthy’ omgeving te komen, zoals het bureau het zelf omschrijft.

De tweede eervolle vermelding gaat naar Erasmus MC van EGM architecten. De jury heeft grote bewondering voor het feit dat EGM architecten erin geslaagd is een binnenstedelijk academisch ziekenhuis extreem te verdichten en tegelijkertijd volop daglicht binnen te brengen in zowel de publieke ruimtes als de ontvangstruimtes, spreekkamers, patiëntenkamers, enz. Door de beperkte locatie en vele randvoorwaarden in de opgave mist de toepassing van daglicht af en toe echter wel raffinement. De jury vindt dat begrijpelijk, maar ook jammer. Omdat daglicht van zo’n cruciaal belang is voor het welbevinden en herstel van patiënten, en EGM architecten hier laat zien dat ook bij een hoge dichtheid en op een binnenstedelijke locatie ruimte gemaakt kan worden voor daglicht, wil de jury Erasmus MC echt wel extra noemen – vandaar de eervolle vermelding.

Award uitreiking Juryrapport Award 2018